Του Γ.Γακη
Στό δίτομο έργο μέ τίτλο " ΑΠΑΝΤΑ " τού Α.ΚΟΡΑΗ υπάρχει μία επιστολή τού Οδυσσέα Ανδρούτσου πρός τόν Κοραή , γραμμένη στό Αστρος κατά τό έτος 1823.
Επιβάλλεται νά κάνουμε μία συνοπτική αναφορά στά γεγονότα τά οποία
συγκροτούν τό ιστορικό πλαίσιο μέσα στό οποίο συν� �άσσεται αυτή η επιστολή.
Η στρατιά τού Δράμαλη έχει συντριβεί καί οί καπεταναίοι όπως ο Κολοκοτρώνης , ο Πλαπούτας , ο Σταματελόπουλος , ο Τσόκρης κ.α ενσαρκώνουν
τή συνείδηση τού απλού λαού μετά από τέτοιο θρίαμβο, σέ αντίθεση μέ τήν
Κυβέρνηση πού προέκυψε από τήν Εθνοσυνέλευση τής Επιδαύρου, η οποία λόγω τής απραξίας της , γιά νά μή μιλήσουμε γιά λιποταξία μπρός
στόν μεγάλο κίνδυνο , έχει φθαρεί..
Η Κυβέρνηση στίς αρχές Νοεμβρίου τού 1823 προκήρυξε εκλογές γιά τήν
εκλογή πληρεξουσίων , αλλά ταυτόχρονα η Πελοποννησιακή Γερουσία υπό τήν ηγεσία τών Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη καί Θ.Κολοκοτρώνη προκήρυξε καί αυτή εκλογές μέ ξεχωριστό έγγραφο.
Σχηματίστηκαν έτσι δύο παρατάξεις. Η μία τών στρατιωτικών καί τής Γερουσίας καί η άλλη τών προκρίτων καί τών νησιωτών , μέ λίγα λόγια η
� �αράταξη τών πολιτικών.
Μέσα σέ ένα φορτισμένο κλίμα , μέ τίς δύο παρατάξεις ένοπλες καί βαθειά
διχασμένες καί αλληλομισούμενες έγινε η Συνέλευση στό Αστρος τής Κυνουρίας.
Γράφει ο Ανδρούτσος αποδίδοντας τό κλίμα τής Συνέλευσης : " ..επειδή η
βαρβαρότης καί η τουρκική κακοήθεια είναι εισέτι πολλή είς ημάς εξ αιτίας
τής πολυχρόνου συναναστροφής μας μέ τούς τυράννους. Τής παιδείας αί ρίζαι είναι ακόμη καί ολίγαι καί αδύνατοι.Καί η επανάστασις πρίν λάβη τέλος εγέννησε τήν φιλαρχίαν καί φιλοπλουτίαν.
Τό φίλαρχον καί φιλόπλουτον τούτο θέλον νά εμποδίση τό έθνος είς σύλλογον ήλθεν είς Επίδαυρον καί Αστρος.Καί είς τήν πρώτην περίστασιν καί είς τήν δευτέραν πάντοτε υπερτέρησεν η ιδιοτέλεια καί αί φατρίαι "
Στίς εργασίες τής Εθνοσυνέλευσης επικράτησαν οι Κυβερνητικοί πού διέλυσαν όλους τούς τοπικούς οργανισμούς , κατήργησαν τήν αρχιστρατη
γία γά νά μειώσουν τό κύρος τού Κολοκοτρώνη καί ταυτόχρονα προέβη
σαν σέ διορισμό πενήντα στρατηγών σέ μιά προσπάθεια νά διασπάσουν
καί νά ελέγξουν τό μέτωπο τών στρατι ωτικών.
Ταυτόχρονα αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση γιά τή σύναψη τού πρώτου ληστρικού δανείου από Αγγλους τραπεζίτες.
Τόν Απρίλιο τού 1823 στό χωριό Σίλημνα κοντά στήν Τρίπολη , ισχυρές
στρατιωτικές δυνάμεις καί οί Δημήτριος Υψηλάντης , Σισίνης , Γενναίος Κολοκοτρώνης , Σταματελόπουλος , Τσόκρης , Πλαπούτας καί Οδυσσέας
Ανδρούτσος , ορκίστηκαν νά μήν πειθαρχούν στή νέα Κυβέρνηση.
Ο θρυλικός " Δυσσέος " πρόλαβε νά δεί τόν Κολοκοτρώνη νά συλλαμβάνεται καί νά φυλακίζεται , πρίν ο ίδιος δολοφονηθεί άγρια καί αλυσοδεμένος ,
από τά πρωτοπαλήκαρα τού πολιτικαντισμού καί τής ξενοκρατίας.
Μάταια ο φίλος του ο Γεώργιος Καραϊσκάκης προσπάθησε νά τόν απελευθερώσει από τά Προπύλαια τής Ακρόπολης , όπου τόν είχαν φυλακίσει.
Στίς 5 Ιουνίου τού 1825 μετά τά μεσάνυχτα , κάποιος Μαμούρης , κάποιος
Παπακώστας Τζαμάλας , κάποιος Μήτρος τής Τριανταφυλλίνας , καί κάποιος Θεοχάρης από τό Λιδωρίκι , κατ' εντολήν τού άθλιου Γκούρα δολοφόνησαν τόν Ανδρούτσο , καί γκρέμισαν τό κορμί του στό λιθόστρωτο τού ναού
τής απτέρου Νίκης.
< br />Η επιστολή προκαλεί τό θαυμασμό γιά τή άψογη χρήση τής Ελληνικής
γλώσσας , γιά τό πατριωτικό φρόνημα , γιά τήν βαθύτατη πίστη , γιά τήν
εμβριθέστατη πολιτική καί ιστορική ανάλυση , αλλά καί γιά τό όραμα τού
συντάκτη της.
Ο Ανδρούτσος είναι από τούς πρώτους , μεταξύ ελαχίστων , πού είχε αντιληφθεί τίς πραγματικές προθέσεις τών Δυτικών , δηλ. νά δημιουργήσουν
ένα καχεκτικό καί ελεγχόμενο κρατίδιο στή θέση μιάς μεγάλης Ελλάδας γιά
τήν οποία χύθηκαν ποταμοί αίματος.
Καλεί τόν Κοραή καί όλους τούς ομογε νείς , νά σπεύσουν στήν Ελλάδα ,
καί νά τονώσουν τόν αγώνα μέ τήν παρουσία τους.
" Αν όλοι οί μετά ταύτα αιώνες στεφανώσουν τούς κόπους σου μέ τούς
πλέον λαμπροτέρους επαίνους καί η Ελλάς μείνη πάλιν δούλη , ποία πλέον δόξα ! "
Ενώ ήμουν έτοιμος νά αντιγράψω τήν επιστολή από τό βιβλίο πού προανέφερα , τή βρήκα στό agiazoni.gr , γεγονός πού όχι μόνο θεράπευσε κάπως
τήν τεμπελιά μου , αλλά μού έδωσε τή δυνατότητα νά απολαύσω τήν Ελληνική Γλώσσα μέ τόν τονισμό της , όπως γράφονταν πρίν τή βάλουν στήν κλίνη τού Προκ� �ούστη..
Γ.Γάκης
…………………………………………………………………..
ΚΟΡΑΗΣ (ΠΑΡΙΣΙ)
20 Ἀπριλίου 1823
Σεβάσμιε Πατριῶτα,
Τὸν πλειότερον καιρὸν τῆς ζωῆς σου ἐπέρασες ἐξωρισμένος θεληματικῶς ἀπὸ τὴν Πατρίδα, μὴ δυνάμενος νὰ ὑποφέρῃς νὰ τὴν βλέπῃς δουλωμένην εἰς τὸν πλέον βάρβαρον τῶν Τούρκων ζυγόν. Ἀνεχώρησας εἰς τὰ πολιτισμένα ἔθνη, ὄχι νὰ τρυφᾷς ἀλλὰ νὰ κανονίζῃς τὰ πάθη σου καὶ νὰ συλλέξῃς ὡς μέλισσα τὰς οὐσιωδεστέρας διδασκαλίας πρὸς ἀνόρθωσιν τῆς δυστυχοῦς Ἑλλάδος. Οἱ κόποι σου δ ὲν ἐστάθησαν ἀνωφελεῖς. Ἀπὸ τῆς ἐποχῆς ἀφοῦ σὺ ἄρχισες εἰς τὴν γλῶσσαν ἡμῶν νὰ γράφῃς τὰ καλά, ὅσα ἡ παιδεία προξενεῖ εἰς τὸν κόσμον, ἐκαταχέρισαν οἱ ὁμογενεῖς νὰ ὑψώνουν τὸν νοῦν των εἰς μαθήματα ὑψηλότερα καὶ νὰ γνωρίζουν τὴν πολιτικὴν αὐτῶν κατάστασιν. Εἰς ὀλιγολογίαν πρὸ χρόνων τὰ φιλελεύθερα τῶν Ἑλλήνων φρονήματα ἄρχισαν νὰ ἐξυπνῶσιν. Ἀλλὰ τὰ πανταχοῦ διαδοθέντα προλεγόμενα καὶ σημειώσεις τῶν ἐκδόσεών σου ἐνέσπειραν εἰς τῶν Ἑλλήνων τὰς ψυχὰς σπέρματα μεγαλοφροσύνης καὶ προγονικῆς ἀρετῆς.
Οἱ πεπαιδευμένοι τοῦ ἔθνους ἅπαντες σχεδὸν μᾶς ἐπικυρώνουν τὰς εἰρημένας ἀληθείας• ἀλλὰ τὸ μέγα τοῦτο τῆς Ἑλλάδος κίνημα εἶναι ἀπόδειξις ἀναντίρρητος, ὅτι καὶ οἱ τόσων χρόνων φιλοσοφικοί σου ἀγῶνες ἐσύντρεξαν καὶ αὐτοὶ τὸ ἐπιβάλλον αὐτῶν μέρος, καὶ ὅλοι σχεδὸν οἱ λαοὶ τῆς Ἑλλάδος ἀγωνίζονται ἤδη ὑπὲρ τῆς ἀνεξαρτησίας καὶ αὐτονομίας των˙ πράγματα καὶ τὰ δύο, ὡς τὸ ἐξεύρεις, τὰ πλέον οὐσιώδη, ἀλλὰ καὶ τὰ πλέον δύσκολα, ὡς πρὸς ἡμᾶς• ἐπειδὴ ἡ βαρβαρότης καὶ ἡ τουρκικὴ κακοήθεια εἶναι εἰσέτι πολλ� �� εἰς ἡμᾶς ἐξ αἰτίας τῆς πολυχρονίου συναναστροφῆς μας μὲ τοὺς τυράννους. Τῆς παιδείας αἱ ρίζαι εἶναι ἀκόμη καὶ ὀλίγαι καὶ ἀδύνατοι. Καὶ ἡ ἐπανάστασις πρὶν λάβῃ τέλος ἐγέννησε τὴν φιλαρχίαν καὶ φιλοπλουτίαν.
Τὸ φίλαρχον καὶ φιλόπλουτον τοῦτο θέλον νὰ ἐμποδίσῃ τὸ ἔθνος εἰς σύλλογον ἦλθεν εἰς Ἐπίδαυρον καὶ Ἄστρος. Καὶ εἰς τὴν πρώτην περίστασιν καὶ εἰς τὴν δευτέραν πάντοτε ὑπερτέρησεν ἡ ἰδιοτέλεια καὶ αἱ φατρίαι. Ὅλα ταῦτα, πατριῶτα, ἦτον ἐνδεχόμενον ν' ἀκολουθήσουν˙ ἀλλὰ εἰς τὰ μέλλοντα βλέποντες πολλοὶ τῶν ὁμογενῶν, εἶπον δημοσίως, ὅτι νέοι ὄντες εἰς τὸ στάδιον τῆς πολιτικῆς ἐπιστήμης, ἀνάγκη νὰ προστρέξωιιεν ἐν πρώτοις εἰς τοὺς ὁμογενεῖς μας, τοὺς ὁπωσοῦν πρακτικοὺς καὶ εἰδήμονας τῶν ἀνθρωπίνων πράξεων, μὲ τοὺς ὁποίους συμβουλευόμενοι καὶ διὰ γραμμάτων καὶ διὰ στόματος, ἐμποροῦμεν νὰ τρέξωμεν ὀλιγώτερον ἐσφαλμένως τὸ μέγα καὶ ἄγνωστον εἰς ἡμᾶς τοῦτο στάδιον˙ αἱ συμβουλαὶ ὅμως αἱ τωριναὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα πρέπει νὰ διαφέρουν πολλὺ ἀπὸ τὰς γραφθείσας πρότερον εἰς τὰ βιβλία, ἐπειδὴ ἐκεῖναι ἂν κ' εὐθὺς δὲν ἐννοοῦντο, μήτε εἰς πρᾶξιν ἐβάλλοντο, ἡ πρόοδος τοῦ χρόνου ἦτον μέγας διδάσκαλος. Τώρα δὲ βιασμένοι ἀπὸ τὴν ἀδυσώπητον ἀνάγκην τοῦ νὰ ἐξολοθρευθῶμεν ἢ νὰ ὑπάρξωμεν ὡς ἔθνος, καὶ ἔθνος ἀνεξάρτητον καὶ αὐτόνομον, πρέπει καὶ αἱ συμβουλαὶ νὰ εἶναι προσαρμομέναι εἰς τὰς περιστάσεις, καὶ οἱ σύμβουλοι μὲ ἀρκετὴν πολιτικὴν σύνεσιν καὶ ἀρετήν, διὰ νὰ τελεσφορήσουν αἱ συμβουλαί των. Ἀλλ' ἐπειδὴ ἄλλο τὸ ἰδεῖν καὶ ἄλλο τ' ἀκοῦσαι, καὶ ὀρθοτέρα ἡ ὅρασις τῆς ἀκοῆς, εἶναι οὐσιωδέστατον οἱ σύμβουλοι νὰ βλέπουν ὀφθαλμοφανῶς τὰ πράγματα καὶ οὕτω δύνανται ἀπταίστως καὶ ὀρθὰ νὰ ὁδηγῶσιν εἰς τὰ καλὰ τὸ ἔθνος.
Ὅθεν καὶ τὰς συμβουλάς σου ἐπιθυμῶν ὁμοῦ μὲ πολλοὺς ἄλλους καὶ τὴν παρουσίαν σου εἰς τὴν Ἑλλάδα βλέπω ἀναγκαιοτάτην. Ἀφοῦ ἀγωνίσθης τόσους χρόνους νὰ διδάσκῃς μακρόθεν τοὺς δυστυχεῖς σου ὁμογενεῖς, δὲν εἶναι πλέον δίκαιον τὴν σήμερον νὰ ἔλθῃς καὶ σὺ νὰ συντρέξῃς εἰς τὴν ἀνεξαρτησίαν καὶ αὐτονομίαν τῆς Ἑλλάδος προσωπικῶς; Ἂν συγγράψῃς εἰς τοὺς ὀλίγους σου χρόνους τὰ ὑψηλότερα συγγράμμα τα καὶ ἡ Ἑλλὰς πέσῃ, τίς ὠφέλεια ( Ἂν ὅλοι οἱ μετὰ ταῦτα αἰῶνες στεφανώσουν τοὺς κόπους σου μὲ τοὺς πλέον λαμπροτέρους ἐπαίνους καὶ ἡ Ἑλλὰς μείνῃ πάλιν δούλη, ποία πλέον δόξα! Ἂν εἰς ὀλίγα λόγια ἀπαθανατισθῇς συγγράφων, καὶ ἡ πατρίς σου παραδοθῇ εἰς τὰς χεῖρας τοῦ ἀγρίου τυράννου ἢ εἰς τὴν διάκρισιν τῶν ἀνθρωπίνων παθῶν, τί ἐκέρδισες ;
Ἡ Ἑλλὰς ἔχει τὴν ἀνάγκην σου καὶ τὴν ἀνάγκην ὅλων τῶν πεπαιδευμένων ὁμογενῶν˙ λοιπὸν συμπαραλαβὼν ὅσους δυνηθῇς μαζύ σου, ἐλθὲ νὰ συναγωνισθῇς μὲ τοὺς ἀδελφούς σου τὸν δικαιότατον καὶ νομιμώτατον παρ' ὅλους ποτὲ ἀγῶνας τοῦ κόσμου. Ὁ ἀγών μας εἶναι ὑπὲρ τῆς χριστιανικῆς πίστεως καὶ ὑπὲρ τῶν ἀνθρωπίνων δικαίων. Πολλοὶ τῶν φιλανθρώπων τῆς φωτισμένης Εὐρώπης ἔτρεξαν καὶ ὁλοένα ἔρχονται καὶ συναγωνίζονται μαζύ μας. Ἐλπίζομεν μαζύ σου νὰ ἔλθουν καὶ ὅσοι ἀλλογενεῖς, σεβόμενοι τῶν ἐθνῶν τὴν μεγαλειότητα, εἶναι πληροφορημένοι ὅτι μὲ τὴν σοφίαν τους δύνανται νὰ συντρέξουν εἰς τὴν βελτίωσιν ἑνὸς ἔθνους, τυραννουμένου τόσους αἰῶνας, ἔχοντος ὅμως πρὸ ὀφθαλμῶν ὅλας τὰς σωκ� �ατικὰς σκληραγωγίας καὶ τὴν σωτηρίαν ἑνὸς ἔθνους, ἐγγὺς νὰ γίνῃ θῦμα τῶν παθῶν. peykwnas
Στό δίτομο έργο μέ τίτλο " ΑΠΑΝΤΑ " τού Α.ΚΟΡΑΗ υπάρχει μία επιστολή τού Οδυσσέα Ανδρούτσου πρός τόν Κοραή , γραμμένη στό Αστρος κατά τό έτος 1823.
Επιβάλλεται νά κάνουμε μία συνοπτική αναφορά στά γεγονότα τά οποία
συγκροτούν τό ιστορικό πλαίσιο μέσα στό οποίο συν� �άσσεται αυτή η επιστολή.
Η στρατιά τού Δράμαλη έχει συντριβεί καί οί καπεταναίοι όπως ο Κολοκοτρώνης , ο Πλαπούτας , ο Σταματελόπουλος , ο Τσόκρης κ.α ενσαρκώνουν
τή συνείδηση τού απλού λαού μετά από τέτοιο θρίαμβο, σέ αντίθεση μέ τήν
Κυβέρνηση πού προέκυψε από τήν Εθνοσυνέλευση τής Επιδαύρου, η οποία λόγω τής απραξίας της , γιά νά μή μιλήσουμε γιά λιποταξία μπρός
στόν μεγάλο κίνδυνο , έχει φθαρεί..
εκλογή πληρεξουσίων , αλλά ταυτόχρονα η Πελοποννησιακή Γερουσία υπό τήν ηγεσία τών Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη καί Θ.Κολοκοτρώνη προκήρυξε καί αυτή εκλογές μέ ξεχωριστό έγγραφο.
Σχηματίστηκαν έτσι δύο παρατάξεις. Η μία τών στρατιωτικών καί τής Γερουσίας καί η άλλη τών προκρίτων καί τών νησιωτών , μέ λίγα λόγια η
� �αράταξη τών πολιτικών.
Μέσα σέ ένα φορτισμένο κλίμα , μέ τίς δύο παρατάξεις ένοπλες καί βαθειά
διχασμένες καί αλληλομισούμενες έγινε η Συνέλευση στό Αστρος τής Κυνουρίας.
Γράφει ο Ανδρούτσος αποδίδοντας τό κλίμα τής Συνέλευσης : " ..επειδή η
βαρβαρότης καί η τουρκική κακοήθεια είναι εισέτι πολλή είς ημάς εξ αιτίας
τής πολυχρόνου συναναστροφής μας μέ τούς τυράννους. Τής παιδείας αί ρίζαι είναι ακόμη καί ολίγαι καί αδύνατοι.Καί η επανάστασις πρίν λάβη τέλος εγέννησε τήν φιλαρχίαν καί φιλοπλουτίαν.
Τό φίλαρχον καί φιλόπλουτον τούτο θέλον νά εμποδίση τό έθνος είς σύλλογον ήλθεν είς Επίδαυρον καί Αστρος.Καί είς τήν πρώτην περίστασιν καί είς τήν δευτέραν πάντοτε υπερτέρησεν η ιδιοτέλεια καί αί φατρίαι "
Στίς εργασίες τής Εθνοσυνέλευσης επικράτησαν οι Κυβερνητικοί πού διέλυσαν όλους τούς τοπικούς οργανισμούς , κατήργησαν τήν αρχιστρατη
γία γά νά μειώσουν τό κύρος τού Κολοκοτρώνη καί ταυτόχρονα προέβη
σαν σέ διορισμό πενήντα στρατηγών σέ μιά προσπάθεια νά διασπάσουν
καί νά ελέγξουν τό μέτωπο τών στρατι ωτικών.
Ταυτόχρονα αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση γιά τή σύναψη τού πρώτου ληστρικού δανείου από Αγγλους τραπεζίτες.
Τόν Απρίλιο τού 1823 στό χωριό Σίλημνα κοντά στήν Τρίπολη , ισχυρές
στρατιωτικές δυνάμεις καί οί Δημήτριος Υψηλάντης , Σισίνης , Γενναίος Κολοκοτρώνης , Σταματελόπουλος , Τσόκρης , Πλαπούτας καί Οδυσσέας
Ανδρούτσος , ορκίστηκαν νά μήν πειθαρχούν στή νέα Κυβέρνηση.
Ο θρυλικός " Δυσσέος " πρόλαβε νά δεί τόν Κολοκοτρώνη νά συλλαμβάνεται καί νά φυλακίζεται , πρίν ο ίδιος δολοφονηθεί άγρια καί αλυσοδεμένος ,
από τά πρωτοπαλήκαρα τού πολιτικαντισμού καί τής ξενοκρατίας.
Μάταια ο φίλος του ο Γεώργιος Καραϊσκάκης προσπάθησε νά τόν απελευθερώσει από τά Προπύλαια τής Ακρόπολης , όπου τόν είχαν φυλακίσει.
Στίς 5 Ιουνίου τού 1825 μετά τά μεσάνυχτα , κάποιος Μαμούρης , κάποιος
Παπακώστας Τζαμάλας , κάποιος Μήτρος τής Τριανταφυλλίνας , καί κάποιος Θεοχάρης από τό Λιδωρίκι , κατ' εντολήν τού άθλιου Γκούρα δολοφόνησαν τόν Ανδρούτσο , καί γκρέμισαν τό κορμί του στό λιθόστρωτο τού ναού
τής απτέρου Νίκης.
< br />Η επιστολή προκαλεί τό θαυμασμό γιά τή άψογη χρήση τής Ελληνικής
γλώσσας , γιά τό πατριωτικό φρόνημα , γιά τήν βαθύτατη πίστη , γιά τήν
εμβριθέστατη πολιτική καί ιστορική ανάλυση , αλλά καί γιά τό όραμα τού
συντάκτη της.
Ο Ανδρούτσος είναι από τούς πρώτους , μεταξύ ελαχίστων , πού είχε αντιληφθεί τίς πραγματικές προθέσεις τών Δυτικών , δηλ. νά δημιουργήσουν
ένα καχεκτικό καί ελεγχόμενο κρατίδιο στή θέση μιάς μεγάλης Ελλάδας γιά
τήν οποία χύθηκαν ποταμοί αίματος.
Καλεί τόν Κοραή καί όλους τούς ομογε νείς , νά σπεύσουν στήν Ελλάδα ,
καί νά τονώσουν τόν αγώνα μέ τήν παρουσία τους.
" Αν όλοι οί μετά ταύτα αιώνες στεφανώσουν τούς κόπους σου μέ τούς
πλέον λαμπροτέρους επαίνους καί η Ελλάς μείνη πάλιν δούλη , ποία πλέον δόξα ! "
Ενώ ήμουν έτοιμος νά αντιγράψω τήν επιστολή από τό βιβλίο πού προανέφερα , τή βρήκα στό agiazoni.gr , γεγονός πού όχι μόνο θεράπευσε κάπως
τήν τεμπελιά μου , αλλά μού έδωσε τή δυνατότητα νά απολαύσω τήν Ελληνική Γλώσσα μέ τόν τονισμό της , όπως γράφονταν πρίν τή βάλουν στήν κλίνη τού Προκ� �ούστη..
Γ.Γάκης
…………………………………………………………………..
ΚΟΡΑΗΣ (ΠΑΡΙΣΙ)
20 Ἀπριλίου 1823
Σεβάσμιε Πατριῶτα,
Τὸν πλειότερον καιρὸν τῆς ζωῆς σου ἐπέρασες ἐξωρισμένος θεληματικῶς ἀπὸ τὴν Πατρίδα, μὴ δυνάμενος νὰ ὑποφέρῃς νὰ τὴν βλέπῃς δουλωμένην εἰς τὸν πλέον βάρβαρον τῶν Τούρκων ζυγόν. Ἀνεχώρησας εἰς τὰ πολιτισμένα ἔθνη, ὄχι νὰ τρυφᾷς ἀλλὰ νὰ κανονίζῃς τὰ πάθη σου καὶ νὰ συλλέξῃς ὡς μέλισσα τὰς οὐσιωδεστέρας διδασκαλίας πρὸς ἀνόρθωσιν τῆς δυστυχοῦς Ἑλλάδος. Οἱ κόποι σου δ ὲν ἐστάθησαν ἀνωφελεῖς. Ἀπὸ τῆς ἐποχῆς ἀφοῦ σὺ ἄρχισες εἰς τὴν γλῶσσαν ἡμῶν νὰ γράφῃς τὰ καλά, ὅσα ἡ παιδεία προξενεῖ εἰς τὸν κόσμον, ἐκαταχέρισαν οἱ ὁμογενεῖς νὰ ὑψώνουν τὸν νοῦν των εἰς μαθήματα ὑψηλότερα καὶ νὰ γνωρίζουν τὴν πολιτικὴν αὐτῶν κατάστασιν. Εἰς ὀλιγολογίαν πρὸ χρόνων τὰ φιλελεύθερα τῶν Ἑλλήνων φρονήματα ἄρχισαν νὰ ἐξυπνῶσιν. Ἀλλὰ τὰ πανταχοῦ διαδοθέντα προλεγόμενα καὶ σημειώσεις τῶν ἐκδόσεών σου ἐνέσπειραν εἰς τῶν Ἑλλήνων τὰς ψυχὰς σπέρματα μεγαλοφροσύνης καὶ προγονικῆς ἀρετῆς.
Οἱ πεπαιδευμένοι τοῦ ἔθνους ἅπαντες σχεδὸν μᾶς ἐπικυρώνουν τὰς εἰρημένας ἀληθείας• ἀλλὰ τὸ μέγα τοῦτο τῆς Ἑλλάδος κίνημα εἶναι ἀπόδειξις ἀναντίρρητος, ὅτι καὶ οἱ τόσων χρόνων φιλοσοφικοί σου ἀγῶνες ἐσύντρεξαν καὶ αὐτοὶ τὸ ἐπιβάλλον αὐτῶν μέρος, καὶ ὅλοι σχεδὸν οἱ λαοὶ τῆς Ἑλλάδος ἀγωνίζονται ἤδη ὑπὲρ τῆς ἀνεξαρτησίας καὶ αὐτονομίας των˙ πράγματα καὶ τὰ δύο, ὡς τὸ ἐξεύρεις, τὰ πλέον οὐσιώδη, ἀλλὰ καὶ τὰ πλέον δύσκολα, ὡς πρὸς ἡμᾶς• ἐπειδὴ ἡ βαρβαρότης καὶ ἡ τουρκικὴ κακοήθεια εἶναι εἰσέτι πολλ� �� εἰς ἡμᾶς ἐξ αἰτίας τῆς πολυχρονίου συναναστροφῆς μας μὲ τοὺς τυράννους. Τῆς παιδείας αἱ ρίζαι εἶναι ἀκόμη καὶ ὀλίγαι καὶ ἀδύνατοι. Καὶ ἡ ἐπανάστασις πρὶν λάβῃ τέλος ἐγέννησε τὴν φιλαρχίαν καὶ φιλοπλουτίαν.
Τὸ φίλαρχον καὶ φιλόπλουτον τοῦτο θέλον νὰ ἐμποδίσῃ τὸ ἔθνος εἰς σύλλογον ἦλθεν εἰς Ἐπίδαυρον καὶ Ἄστρος. Καὶ εἰς τὴν πρώτην περίστασιν καὶ εἰς τὴν δευτέραν πάντοτε ὑπερτέρησεν ἡ ἰδιοτέλεια καὶ αἱ φατρίαι. Ὅλα ταῦτα, πατριῶτα, ἦτον ἐνδεχόμενον ν' ἀκολουθήσουν˙ ἀλλὰ εἰς τὰ μέλλοντα βλέποντες πολλοὶ τῶν ὁμογενῶν, εἶπον δημοσίως, ὅτι νέοι ὄντες εἰς τὸ στάδιον τῆς πολιτικῆς ἐπιστήμης, ἀνάγκη νὰ προστρέξωιιεν ἐν πρώτοις εἰς τοὺς ὁμογενεῖς μας, τοὺς ὁπωσοῦν πρακτικοὺς καὶ εἰδήμονας τῶν ἀνθρωπίνων πράξεων, μὲ τοὺς ὁποίους συμβουλευόμενοι καὶ διὰ γραμμάτων καὶ διὰ στόματος, ἐμποροῦμεν νὰ τρέξωμεν ὀλιγώτερον ἐσφαλμένως τὸ μέγα καὶ ἄγνωστον εἰς ἡμᾶς τοῦτο στάδιον˙ αἱ συμβουλαὶ ὅμως αἱ τωριναὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα πρέπει νὰ διαφέρουν πολλὺ ἀπὸ τὰς γραφθείσας πρότερον εἰς τὰ βιβλία, ἐπειδὴ ἐκεῖναι ἂν κ' εὐθὺς δὲν ἐννοοῦντο, μήτε εἰς πρᾶξιν ἐβάλλοντο, ἡ πρόοδος τοῦ χρόνου ἦτον μέγας διδάσκαλος. Τώρα δὲ βιασμένοι ἀπὸ τὴν ἀδυσώπητον ἀνάγκην τοῦ νὰ ἐξολοθρευθῶμεν ἢ νὰ ὑπάρξωμεν ὡς ἔθνος, καὶ ἔθνος ἀνεξάρτητον καὶ αὐτόνομον, πρέπει καὶ αἱ συμβουλαὶ νὰ εἶναι προσαρμομέναι εἰς τὰς περιστάσεις, καὶ οἱ σύμβουλοι μὲ ἀρκετὴν πολιτικὴν σύνεσιν καὶ ἀρετήν, διὰ νὰ τελεσφορήσουν αἱ συμβουλαί των. Ἀλλ' ἐπειδὴ ἄλλο τὸ ἰδεῖν καὶ ἄλλο τ' ἀκοῦσαι, καὶ ὀρθοτέρα ἡ ὅρασις τῆς ἀκοῆς, εἶναι οὐσιωδέστατον οἱ σύμβουλοι νὰ βλέπουν ὀφθαλμοφανῶς τὰ πράγματα καὶ οὕτω δύνανται ἀπταίστως καὶ ὀρθὰ νὰ ὁδηγῶσιν εἰς τὰ καλὰ τὸ ἔθνος.
Ὅθεν καὶ τὰς συμβουλάς σου ἐπιθυμῶν ὁμοῦ μὲ πολλοὺς ἄλλους καὶ τὴν παρουσίαν σου εἰς τὴν Ἑλλάδα βλέπω ἀναγκαιοτάτην. Ἀφοῦ ἀγωνίσθης τόσους χρόνους νὰ διδάσκῃς μακρόθεν τοὺς δυστυχεῖς σου ὁμογενεῖς, δὲν εἶναι πλέον δίκαιον τὴν σήμερον νὰ ἔλθῃς καὶ σὺ νὰ συντρέξῃς εἰς τὴν ἀνεξαρτησίαν καὶ αὐτονομίαν τῆς Ἑλλάδος προσωπικῶς; Ἂν συγγράψῃς εἰς τοὺς ὀλίγους σου χρόνους τὰ ὑψηλότερα συγγράμμα τα καὶ ἡ Ἑλλὰς πέσῃ, τίς ὠφέλεια ( Ἂν ὅλοι οἱ μετὰ ταῦτα αἰῶνες στεφανώσουν τοὺς κόπους σου μὲ τοὺς πλέον λαμπροτέρους ἐπαίνους καὶ ἡ Ἑλλὰς μείνῃ πάλιν δούλη, ποία πλέον δόξα! Ἂν εἰς ὀλίγα λόγια ἀπαθανατισθῇς συγγράφων, καὶ ἡ πατρίς σου παραδοθῇ εἰς τὰς χεῖρας τοῦ ἀγρίου τυράννου ἢ εἰς τὴν διάκρισιν τῶν ἀνθρωπίνων παθῶν, τί ἐκέρδισες ;
Ἡ Ἑλλὰς ἔχει τὴν ἀνάγκην σου καὶ τὴν ἀνάγκην ὅλων τῶν πεπαιδευμένων ὁμογενῶν˙ λοιπὸν συμπαραλαβὼν ὅσους δυνηθῇς μαζύ σου, ἐλθὲ νὰ συναγωνισθῇς μὲ τοὺς ἀδελφούς σου τὸν δικαιότατον καὶ νομιμώτατον παρ' ὅλους ποτὲ ἀγῶνας τοῦ κόσμου. Ὁ ἀγών μας εἶναι ὑπὲρ τῆς χριστιανικῆς πίστεως καὶ ὑπὲρ τῶν ἀνθρωπίνων δικαίων. Πολλοὶ τῶν φιλανθρώπων τῆς φωτισμένης Εὐρώπης ἔτρεξαν καὶ ὁλοένα ἔρχονται καὶ συναγωνίζονται μαζύ μας. Ἐλπίζομεν μαζύ σου νὰ ἔλθουν καὶ ὅσοι ἀλλογενεῖς, σεβόμενοι τῶν ἐθνῶν τὴν μεγαλειότητα, εἶναι πληροφορημένοι ὅτι μὲ τὴν σοφίαν τους δύνανται νὰ συντρέξουν εἰς τὴν βελτίωσιν ἑνὸς ἔθνους, τυραννουμένου τόσους αἰῶνας, ἔχοντος ὅμως πρὸ ὀφθαλμῶν ὅλας τὰς σωκ� �ατικὰς σκληραγωγίας καὶ τὴν σωτηρίαν ἑνὸς ἔθνους, ἐγγὺς νὰ γίνῃ θῦμα τῶν παθῶν. peykwnas
Πηγή: http://www.eglimatikotita.gr/
No comments:
Post a Comment