Δίκαιες άδειες

Του Γιάννη Μπελεγρίνη.

«Μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά», λένε. Κάπως έτσι, μαζί με… τον Ξηρό μπορεί να «καούν» και άλλοι κρατούμενοι, σε ότι αφορά το ζήτημα των αδειών. Το θέμα άνοιξε πάλι, με αφορμή την απόδραση του πρώην μέλους της 17Ν. Συζητείται συνεχώ ς τις τελευταίες μέρες: να παίρνουν άδειες οι φυλακισμένοι ή όχι;

Ένα ζήτημα αρκετά πολύπλευρο αν προσπαθήσει κάποιος να το αναλύσει, αλλά υπάρχουν λύσεις οι οποίες μπορούν να έχουν άμεσα αποτελέσματα. Έχουν δοκιμαστεί και σε άλλα πολιτισμένα κράτη. Στην Ελλάδα τα περισσότερα πράγματα δουλεύουν… με διαφορετικούς κανόνες. Δεν αποτελεί εξαίρεση και το θέμα των αδειών στους φυλακισμένους, φυσικά.

Είναι δύσκολο να φανταστείς, σε ποια άλλη χώρα μπορεί να ισχύει το ακόλουθο σκηνικό ή κάτι παρόμοιο: φυλακισμένοι, από απλούς πορτοφολάδες μέχρι τρομοκράτες, παίρνουν όλοι άδειες. Πολλές ή λίγες. Με τα ακριβή κριτήρια, βάση των οποίων ορίζεται η συχνότητα των αδειών, να παραμένουν αδιευκρίνιστα. Ας πούμε ότι όλοι αυτοί -με την σειρά του ο καθένας- βγαίνουν έξω, με άδειες 1,2 ή 10 ημερών. Κάποιοι από αυτο� �ς, αποφασίζουν ότι δεν θα επιστρέψουν ποτέ στη φυλακή. Μάλιστα. Με τα τωρινά δεδομένα, τι μπορεί να κάνει το κράτος σε μια τέτοια περίπτωση, έτσι ώστε να «τσακώσει» τον δραπέτη; Δεν μπορεί να κάνει τίποτα! Τόσο απλά.

Σε μια ευρωπαϊκή χώρα, το 2014, δεν έχει προβλεφτεί το πώς θα πιαστεί ένας κρατούμενος σε περίπτωση που δεν επιστρέψει μετά από άδεια. Έτσι έγινε και με τον Χριστόδουλο Ξηρό. Απλά, εύκολα και αναίμακτα. Βεβαίως, το ποσοστό των κρατουμένων που δεν γυρνούν στη φυλακή μετά από προβλεπόμενη άδεια, είναι μικρό. Ωστόσο, αυτό συμβαί νει γιατί πολλοί κρατούμενοι δεν κάνουν την κίνηση να δραπετεύσουν, με αυτόν τον τρόπο. Και όχι επειδή τους έχουν «δεμένους» τα κρατικά όργανα, σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά.

Αν για παράδειγμα, ένα άνθρωπος έχει φυλακιστεί για 2 χρόνια και πάρει άδεια, η λογική λέει ότι δεν θα «εξαφανιστεί», με κίνδυνο -αν πιαστεί κάποια στιγμή- η ποινή του αυτόματα να πολλαπλασιαστεί. Έχει την δική του σημασία όμως, ότι είναι ουσιαστικά στη διακριτική ευχέρεια των εκάστοτε κρατουμένων, το αν θα φύγουν κατά τη διάρκεια άδειας ή όχι.

Σε πολλέ ς αναπτυγμένες χώρες του εξωτερικού, εφαρμόζεται επίσης ο θεσμός των αδειών. Αλλά, με λίγο διαφορετικό τρόπο. Εκεί, όσοι βγαίνουν, φοράνε ειδικά βραχιόλια με GPS. Αν κάτι πάει στραβά, οι Αρχές γνωρίζουν άμεσα που βρίσκεται ο κρατούμενος. Ένα μέτρο το οποίο έχει ψηφιστεί και στην Ελλάδα, αλλά για κάποιους λόγους δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα.

«Να κόψουμε τελείως τις άδειες να ησυχάσουμε», υποστηρίζουν κάποιοι. Τις τελευταίες μέρες έχουν γίνει ακόμα περισσότεροι οι οπαδοί αυτής της άποψης. Ωραία λοιπόν. Ας υποθέσουμε ότι ένας άνθρω� �ος συλληφθεί για κάτι, και μείνει για 5 χρόνια στη φυλακή. Πέντε χρόνια σερί όμως, χωρίς άδεια. Δεν χρειάζονται πιο πολλά. Αυτό το άτομο όταν θα ξαναβγεί στην κοινωνία, μετά τον συνεχόμενο εγκλεισμό του εντός των τειχών της φυλακής, θα είναι πολύ διαφορετικό. Το πιο πιθανό είναι να δυσκολευτεί να επανενταχτεί στον έξω κόσμο ή να μην μπορέσει να προσαρμοστεί ομαλά ποτέ. Δεν είναι εύκολο να παραμένεις εσώκλειστος σε έναν χώρο, έστω και για 1 χρόνο.

Δεν είναι λύση να κόψεις τις άδειες «μαχαίρι» σε όλους. Να πας, δηλαδή, από το ένα άκρο στο � �λλο. Θα πρέπει όμως ο θεσμός αυτός να λειτουργεί με σωστό τρόπο. Στην εποχή μας το ειδικό ηλεκτρονικό βραχιολάκι θεωρείτε δεδομένο. Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρξει και μια «κατηγοριοποίηση» των κρατουμένων και βάση αυτής να δίνονται οι όποιες άδειες. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, κάποιος που έχει καταδικαστεί σε ισόβια για τρομοκρατία, μερικά χρόνια μετά να βγαίνει εκτός φυλακών, εκμεταλλευόμενος το «παραθυράκι» που του δίνει ο νόμος. Αυτός ίσως και να μην επιστρέψει ποτέ. Άλλωστε, δεν έχει και τίποτα να χάσει.

Ο Υπουργός Δικαιοσύνης , Χαράλαμπος Αθανασίου, μετά την υπόθεση Ξηρού, προανήγγειλε αλλαγές στο καθεστώς των αδειών και αυστηροποίηση του. Να δούμε πιο θα είναι το τελικό σχέδιο, αν θα ψηφιστεί και το κυριότερο: αν θα εφαρμοστεί. Βλέπετε, ζούμε στην χώρα που πολλά ισχύουν στα χαρτιά, αλλά λίγα από αυτά εφαρμόζονται στην πράξη. Μη ξεχνάτε, ότι αυτή την στιγμή (υποτίθεται) κάνεις και πουθενά στην Ελλάδα, δεν καπνίζει σε κλειστούς δημόσιους χώρους.

Πηγή: First-magazine.gr

Πηγή: http://www.eglimatikotita.gr/